Kitap kazanan okurlarımız belli oldu!

Bir süre önce Focus Blog'da açtığımız başlattığımız ödüllü yarışma sona erdi. Yarışmada, okurlarımıza "Bugün Amerika kıtasının 'doğum belgesi' olarak kabul edilen ve geriye kalan tek nüshası Ulusal Kütüphane'de saklanan haritanın adını" sormuş doğru cevabı veren 5, 15, 25, 35 ve 45'inci okurlarımıza kitap hediye etmeyi taahhüt etmiştik...

Doğru cevap, "c" şıkkı yani Waldseemüller'di. Waldseemüller'in yeni bulunan bu kıtaya "yanlışlıkla" Amerika demesinin ilginç bir hikâyesi var...

1507 yılında, coğrafi keşiflerden son derece etkilenen Lorraine dükü, Saint Die kasabasında ünlü kâşiflerin seyahatnamelerini çoğaltacak bir matbaa kurdurmuştu. Dük, 1504 yılında, bu matbaanın başında özensiz bir marangoz olan Martin Waldseemüller’i getirdi.

Dük, matbaada basılacak ilk kitapların bu seyahatnameler olması için Waldsemüller’e emir verdi. Martin Waldseemüller, bu seyahatnamelerin Latince'den çevirisini yapan Matthias Ringmann’ı yanına yardımcı olarak almıştı. Kötü ve metne ekler yapmayı seven bir çevirmen ile özensiz bir marangozun yapacağı hatalar silsilesi, dünya tarihini değiştirmişti...

1500’lerin matbaa teknolojisinde ahşap kalıplar kullanılmaktaydı. Marangozun kalıplara oyarak yazdığı yer adı ve çizimlerdeki hatalar, geri alınamıyordu. Buna özensiz bir çevirmen olan Ringmann’ın katkıları da eklenince, bu matbaada basılan dünya haritasında ciddi hatalar yer almıştı. Hataların en ciddisi, hiç şüphesiz haritanın sol alt kısmında yer alan notta yer alıyordu:

“... dördüncü kısım Americus Vespiccius tarafından keşfedildi. Bu nedenle bu bölgeyi Americus diye çağırmakta hiçbir sakınca görmüyorum. Ne de olsa buraları bulan büyük bir kültür adamı o. Kıta adları Asia, Europa gibi hep kadın ismi olduğuna göre buraya da America demeliyiz...”

1507’de 1.000 adet basılan ve dünyanın dört bir yanına dağılan Waldseemüller haritasındaki bu tarihi hata, sonraki basılan haritaları da etkileyecekti. 1513’e gelindiğinde, haritadaki pek çok hata düzeltilmiş ve “Yeni Dünya”nın üzerine bu kez “Terra Incognita” yani “bilinmeyen topraklar” yazılmıştı. Ama iş işten geçmişti bir kere...

(...)

Yarışma sona erdi, ancak doğru cevaplar arasında sayım yaparken, kazananlar arasında, bir önceki yarışmamızda kitap kazanan Onur Akansel'in tekrar yer aldığını gördük. Olası bir yanlış anlamayı engellemek üzere, doğru cevabı veren 46. kişiye de bir kitap hediye etmeye karar verdik.

Talihlilerimizin isimleri şöyle:

Zafer Karkaç
Cem Aksakal
İbrahim Bayraktar
Cemil Cengiz
Onur Akansel
Fatma Hüma Özay Çelik